बेलायतमा तामाङ एकताको नयाँ यात्रा: पहिलो एकीकृत ल्होछार भव्य बनाउन सामूहिक प्रयास

लन्डन––बेलायतमा बसोबास गर्ने तामाङ समुदायको इतिहासमा १३ जुलाई २०२५ एक महत्त्वपूर्ण मोड बनेर उदायो । त्यस दिन वर्षौंदेखि छुट्टाछुट्टै रूपमा सक्रिय पाँच तामाङ संस्थाहरू—ल्हा म्हेन्दो तामाङ समाज, म्हेन्दो माया परिवार, तामाङ घेदुङ रेडिङ, तामाङ समाज यूके र तामाङ ह्युल्बा केन्ट एउटै उद्देश्य, एउटै आकांक्षा र एउटै पहिचानको सूत्रमा बाँधिँदै तामाङ घेदुङ यूके नामक एकीकृत केन्द्रीय समिति गठन भयो ।

यो एकता केवल पाँच संस्थाको एकीकरण मात्र होइन, विश्वभर फैलिएको तामाङ समुदायका लागि प्रेरणादायी उदाहरणीय नमुना बनेर उदाएको छ ।

ल्होछारः केवल पर्व होइन, एकताको आधारशिला

हामीलाई एउटै ठाउँमा, एउटै टेबलमा ल्याएर ‘अब एक हुने बेला यही हो’ भन्ने प्रेरणा दिने प्रमुख कारण ल्होछार नै हो । तामाङहरूको महान् पर्व ल्होछारले संस्कृतिलाई मात्र जोगाउने काम गरेन, यसले विगतमा देखिएका विभाजनका पानाहरू पल्टाएर ‘एकताको नयाँ धागो’ बुनिदिएको छ।

यही भावनाले तामाङ घेदुङ यूकेको पहिलो एकीकृत सोनाम ल्होछार २०२६ लाई ऐतिहासिक बनाउन प्रेरित गरेको छ ।

आगामी १७ जनवरी २०२६ मा ह्यारो लिजर सेन्टरमा हुन गइरहेको यस वर्षको ल्होछार केवल सांस्कृतिक उत्सव मात्र नभई ‘एउटै घेदुङ अन्तर्गत एउटै परिवार’ को उद्घोष जस्तै बन्न लागेको महशुस गरिएको छ ।

यसका लागि नेपालबाट चारजना चर्चित कलाकारहरू आउँदै छन्, जसको भिजा प्रक्रिया भइरहेको र चांडै औपचारिक घोषणा गरिनेछ ।

एकताका सूत्रधारहरुः

एकता आफैं आउँदैन । यसलाई भित्रैदेखि चाहने, हिम्मत गर्ने र कठिन क्षणमै एकअर्कालाई समाइरहने मानिसहरू चाहिन्छ। आज यो एकता सम्भव भएको छ भने त्यसका पछाडि अमूल्य योगदान, त्याग र सकारात्मक सामाजिक, धार्मिक-सांस्कृतिक र राजनीतिक बुद्धिमत्ता बोकेका केही पात्रहरू सदैव स्मरणीय रहन्छन्।

विशेषतः उदय कुमार घिसिङ (प्रमुख कल्पनाकार), हरिसिङ वाइबा, हर्क योन्जन र लक्ष्मी घिसिङ प्रमुख सल्लाहकार, उपाध्यक्षद्वय आइतसिंह मम्बा र कुमार स्याङतान, सल्लाहकारहरू धन पाख्रिन, प्रेम (प्रबल सोनाम) घिसिङ, सहयात्रीहरू दावा स्याङबो, धन कुमार तामाङ, फौदसिंह पाख्रिन, बुद्धि तामाङ, जय तामाङ (केन्ट ह्युल्बा) र कविराज घिसिङको योगदान प्रमुख रह्यो ।

उल्लेखित व्यक्तिहरूको नाम इतिहासको पानामा सधैं सम्मानका साथ अंकित हुनेछ।

एकता मात्र होइन—दायित्व र मानवीय संवेदनासहितको यात्रा

एकता घोषणा गरेर मात्र पूरा हुँदैन। गठनपछि छोटो अवधिमै तामाङ घेदुङ यूकेको केन्द्रीय समितिले विविध काम गरेर समुदायबीच आफ्नो जिम्मेवारी र सामाजिक नेतृत्व प्रमाणित गरेको छ ।

तामाङ घेदुङ यूकेले कुलमान घिसिङको सम्मानमा लन्डनमा भव्य कार्यक्रम गरयो । राष्ट्रका विभूति, ऊर्जा अभियन्ता कुलमान घिसिङको सम्मानमा आयोजना गरिएको उक्त कार्यक्रमले तामाङ एकताको चर्चा झनै बलियो बनाएको ठानिएको छ ।

संस्थाले दुःख–संकटमा समवेदना र सहायता पनि गरेको छ । इल्फोर्ड लन्डनमा कार दुर्घटनामा परी २० वर्षीय विद्यार्थी युवीन मोक्तान तामाङको असामयिक निधनले सम्पूर्ण समुदाय शोकाकुल भइरहंदा घेदुङले सम्पूर्ण सामाजिक, धार्मिक र व्यवहारिक जिम्मेवारी संस्थागत रूपमा लिएर पूर्ण निष्ठाका साथ पूरा गर्दैछ । परिवारलाई आर्थिक सहयोग जुटाउन फण्ड रेजिङ क्याम्पियन सुरु गरिएको छ । यो कार्यले ‘घेदुङ केवल सांस्कृतिक संस्था होइन, संकटमा साथ दिने परिवार’ समेत भएको स्पष्ट सन्देश दिएको छ।

बेलायतमा सम्पन्न हुन गइरहेको पहिलो एकीकृत २८६२ औं ता सोनाम ल्होछार सफलतापूर्वक सम्पन्न गर्न १६ नोभेम्बर २०२५ मा रिडिङमा बसेको तामाङ घेदुङ यूके केन्द्रीय समितिको बैठकले महत्वपूर्ण निर्णय गरेको छ। आगामी १७ जनवरी २०२६ को भव्य लोछार महोत्सवलाई सुव्यवस्थित, अनुशासित र प्रभावकारी बनाउन विविध उप–समिति गठन गरिएको छ।

साथै, आगामी बैठकमा आवश्यकताअनुसार समिति विस्तार गर्ने निर्णय पनि बैठकले गरेको छ।

गठित उपसमिति र संयोजकहरू यसप्रकार छन्—

१. कार्यक्रम संयोजन तथा प्रचार–प्रसार उप-समिति
संयोजक: विशाल स्याङ्बो तामाङ

कार्यक्रमको समग्र संयोजन, सञ्चार, प्रचार–प्रसार तथा सूचना व्यवस्थापनको पूर्ण जिम्मेवारी सम्हाल्ने गरी गठन

२. अतिथि व्यवस्थापन उप–समिति
संयोजक: उदय कुमार घिसिङ
देश–विदेशका अतिथिहरूको स्वागत–सम्मान, बसोबास, आवतजावत तथा सम्पर्क समन्वयको दायित्व

३. हल व्यवस्थापन उप–समिति
संयोजक: आइतासिंह मम्बा / सुरेश वाइबा
कार्यक्रम स्थल व्यवस्थापन, सुरक्षाको समन्वय, भौतिक संरचना तथा सजावटको प्रमुख जिम्मेवारी

४. पूजा व्यवस्थापन उप–समिति
संयोजक: लामा कर्मा वाङ्गेल
तामाङ सांस्कृतिक र धार्मिक विधाअनुसार पूजा–अनुष्ठानको व्यवस्थापन तथा सांस्कृतिक आचारको समन्वय

५. खाना व्यवस्थापन उप–समिति
संयोजक: पूर्ण पाख्रिन
कार्यक्रममा सहभागी अतिथि तथा स्वयंसेवकहरूको भोजन व्यवस्था, स्वच्छता तथा सेवा सम्पादन

६. साउण्ड सिस्टम तथा ड्रिंक्स उप–समिति
संयोजक: विशाल मोक्तान

ध्वनि व्यवस्थापन, मञ्च–समन्वय र पेय पदार्थको व्यवस्थापन तथा आपूर्ति

७. सांस्कृतिक विभाग तथा कलाकार व्यवस्थापन
संयोजक: बम ब्लेन्थेन / जयमान तामाङ
नेपालबाट आउने कलाकारहरूको व्यवस्थापन, स्थानीय सांस्कृतिक समूहहरूको समन्वय तथा सम्पूर्ण सांस्कृतिक कार्यक्रमको नेतृत्व

८. आर्थिक उपसमिति
संयोजक: दावा स्याङबो

जिम्मेवारी:
•कार्यक्रमका लागि आवश्यक बजेट तयारी र व्यवस्थापन
•आय–व्यय पारदर्शिता सुनिश्चित गर्ने
•सहयोग संकलन तथा प्रायोजन समन्वय • आर्थिक प्रतिवेदन तयारी र मुख्य समितिलाई प्रस्तुत गर्ने

९. स्वयंसेवक उपसमिति
संयोजक: धन कुमार तामाङ

जिम्मेवारी:
• कार्यक्रमका लागि स्वयंसेवकहरूको परिचालन, तालिम तथा निर्देशन
• प्रवेश, बसाइ–व्यवस्था, सुरक्षा र व्यवस्थापनमा सहयोग
• आकस्मिक आवश्यकतामा तत्काल सहकार्य
• कार्यक्रमको दिन सम्पूर्ण गतिविधिको समन्वय

यस संगठित संरचना र योजनाबद्ध तयारीले यस वर्षको सोनाम ल्होछार अझ ऐतिहासिक, व्यवस्थित र सामुदायिक भावना भरिपूर्ण बनाउने स्पष्ट आधार तयार भएको छ।

‘एकता हाम्रो बल, पहिचान हाम्रो गर्व
जसले पहिचान जोगाउँछ, उसले इतिहास बनाउँछ’

एकीकृत सोनाम लोछारमा सहभागिताका लागि आव्हान

हामी एकताको महोत्सव (सोनाम लोछार) मा सबै बेलायती तामाङहरूलाई चुले निम्तो दिन्छौं । अब हामी सबैको सामूहिक उद्देश्य स्पष्ट छ—सोनाम लोछारलाई भव्य र ऐतिहासिक बनाउने। त्यसैले, बेलायतमा बसोबास गर्ने सबै तामाङ दाजुभाइ–दिदीबहिनीहरू, नेपाली समुदाय र संस्कृतिलाई माया गर्ने युवा विद्यार्थी सबैलाई अनुरोध छ कृपया १७ जनवरी २०२६ का दिन क्यालेन्डरमा खाली राख्नुहोस्। ह्यारो लिजर सेन्टरमा भव्य एकीकृत सोनाम लोछारमा सहभागिता जनाई दिनुहोस्।

थुजेछे

-विशाल तामाङ

(लेखक बेलायतमा तामाङ एकताका लागि सक्रिय पहल गर्ने एक परिकल्पनाकार र हाल तामाङ घेदुङ युके केन्द्रिय समितिका सचिव हुन्)